کد مطلب:7749 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:2

گنجینه پرسمان » احكام

امروزه مرسوم گرديده كه افرادي مبلغي پول به كشاورزان با عنوان سلف در شرايط كمبود پول و بنيه مالي كشاورز پرداخت مينمايند. در مقابل مقرر مينمايند كه در فصل برداشت محصول، كشاورز مقدار دو يا سه تن گندم يا جو به او تحويل دهد. در شرايط فعلي كه به طور حتم قيمت گندم يا جو بالا خواهد رفت و سودي عايد فرد خواهد گشت و كشاورز به ناچار تن به اين معامله ميدهد، آيا انجام اين معامله كه مطمئناً به ضرر كشاورز است، جايز است؟

بيع سلف، يعني معاملهاي كه بهاي كالا نقد پرداخت شده باشد، اما تحويل جنس مدتدار باشد، با يك سري شرايطي مانند ذكر خصوصيات كالا، پرداخت تمام پول في المجلس، تعيين زمان دريافت كالا، نايات نبودن جنس در هنگام تحويل و... اشكالي ندارد و معامله صحيح است.(1)

اگر چه قيمت گندمي كه در هنگام تحويل به خريدار ميدهد، بيش تر باشد همان طور كه ذكر شد يكي از شرايط بيع سلف اين است كه خريدار تمامي مبلغ جنس خريداري شده را في المجلس بپردازد. بنابراين اگر تمامي مبلغ را نپردازد، بلكه 13 يا نصف آن را بپردازد، به همان مقدار معامله سلف صحيح است، و بقيه اشكال دارد، در عين حال فروشنده ميتواند همان مقدار را به هم بزند و معامله را فسخ كند.(2)

اين كه برخي از سود جويان با اين حيلهها كلاه سر كشاورزان ميگذارند، كار اشتباهي است، ولي كشاورزان بايد كاري به ضرر خود نكنند و حواسشان جمع باشد كه افراد سودجو سر آنان كلاه نگذارند.

با اين حال اگر معامله سلف صحيح باشد و معلوم شود كه خريدار ضرر فاحشي به فروشنده زده و كلاه سر او گذارده، فروشنده حق فسخ معامله را دارد.(3)

پينوشتها:

1 - تحريرالوسيله، ج 1، ص 544؛ توضيحالمسائل امام خميني، ص 333، مسئله 2112 و 2113.

2 - همان.

3 - همان، مسئله 2125.